Đọc vòng tròn cây gỗ

Mỗi vòng gỗ không chỉ đánh dấu tuổi thọ mà còn phản ánh điều kiện môi trường mà cây đã trải qua trong suốt cuộc đời.

Cây thường phát triển theo hai giai đoạn chính mỗi năm. Giai đoạn đầu tiên là giai đoạn tăng trưởng vào mùa xuân & đầu hè. Giai đoạn này có thể trùng với mùa mưa ở vùng nhiệt đới. Trong thời kỳ này, cây phát triển mạnh mẽ với điều kiện thuận lợi như nhiệt độ ấm áp, ánh sáng mặt trời và nguồn nước dồi dào. Những điều kiện này giúp cây tạo ra các tế bào nhanh chóng, hình thành vòng sáng rộng, còn gọi là gỗ sớm.

Giai đoạn thứ hai gọi là giai đoạn tăng trưởng vào cuối hè và đầu thu, thường trùng với mùa khô ở vùng nhiệt đới. Khi thời tiết thay đổi, sự phát triển của cây chậm lại do lượng nước giảm và nhiệt độ mát hơn. Tế bào trở nên dày đặc hơn, tạo thành vòng tối hẹp, gọi là gỗ muộn.

Sự xen kẽ giữa những dải sáng và tối tạo nên một vòng tuổi hằng năm, có thể được đếm để xác định tuổi của cây.

Bên cạnh việc thể hiện tuổi thọ, các vòng gỗ còn tiết lộ nhiều sự kiện quan trọng trong cuộc đời mà cây trải qua. Vòng gỗ dày cho thấy cây đã trải qua một năm thuận lợi với mùa mưa dồi dào, điều kiện phát triển lý tưởng. Còn nếu đó là vòng mỏng, thì đó có thể là những năm mà thời tiết khắc nghiệt như hạn hán, mùa đông giá lạnh hoặc điều kiện đất kém. Ngoài ra, những vết sẹo hay những vòng bị biến dạng cũng kể lại câu chuyện về việc cây đã trải qua các sự kiện như cháy rừng, sâu bệnh hoặc hư hại cơ học để lại dấu vết vĩnh viễn. Những vòng cây bị thiếu hoặc bị nén cho thấy cây trải qua một giai đoạn căng thẳng kéo dài với việc cạnh tranh tài nguyên với các loại thực vật khác hay bệnh tật khiến vòng cây phát triển không đều.

Dendrochronology, khoa học nghiên cứu vòng gỗ, giúp các nhà khoa học phân tích vòng cây để tái hiện lịch sử khí hậu và môi trường của một khu vực trong quá khứ. Từ đó, họ có thể hiểu được sự thay đổi sinh thái và thậm chí xác định niên đại của các công trình gỗ cổ. Mỗi cây là một nhà sử học thầm lặng, mang trong mình câu chuyện về sự kiên cường, bền bỉ và thích nghi với thế giới xung quanh.

Theo Tinhte