Cách gieo trồng cây rau họ Đậu - Hướng dẫn trồng trọt Họ: Fabaceae Tên nhị thức: Phaseolus Vulgaris Vòng đời: Tối đa 1 năm
Hướng dẫn 'Cách trồng' này trình bày chi tiết mọi thứ mà người làm vườn tại nhà cần biết để trồng, nhân giống và chăm sóc cây rau quả họ Đậu ( Phaseolus Vulgaris).
Các giống rau họ đậu có thể được phân loại theo việc chúng mọc thành bụi hay dây leo. Trong hướng dẫn này, cây đậu được phân loại là cây bụi (không leo) hoặc cây leo. Đậu bụi hay còn gọi là đậu lùn, mọc thành bụi. Đậu leo phát triển như dây leo và cần có giàn, giá ba chân hoặc cọc để hỗ trợ sự phát triển của chúng.
Vỏ đậu có thể ăn tươi hoặc hạt có thể phơi khô và bảo quản để sử dụng sau. Đối với cả hai mục đích sử dụng, cây đậu được trồng theo cùng một cách nhưng quả được thu hoạch vào những thời điểm khác nhau. Trồng nhiều loại phù hợp với cách bạn muốn sử dụng thu hoạch.
Một số loại cây khác được gọi là 'đậu' nhưng là những loài khác nhau về mặt thực vật học. Hướng dẫn này vẫn có liên quan vì những cây này được trồng theo cách tương tự như đậu.
Khi nào nên gieo hạt Đậu
Đậu là cây trồng mùa ấm. Sử dụng bảng dưới đây để xác định thời điểm tốt nhất trong năm để gieo hạt đậu ở vùng khí hậu nơi bạn đang sinh sống.
Chuẩn bị vật tư, dụng cụ, đất trồng trước khi gieo hạt
Cây đậu được trồng tốt nhất ở nơi có ánh nắng đầy đủ. Chọn một khu đất trồng có khả năng nhận được ít nhất 6 giờ nắng đầy đủ mỗi ngày trở lên.
Cây đậu cần đất, phân trùn quế nguyên chất hoặc các loại giá thể thoát nước tốt, giàu chất hữu cơ. Chuẩn bị đất bằng cách làm cỏ thật kỹ, đào xới để nới lỏng và thêm phân động vật hoặc phân trộn đã già. Giữ cho khu vực này sạch cỏ dại cho đến khi trồng.
Phương pháp gieo hạt Đậu
Hạt đậu không cần xử lý gì (ví dụ ngâm, phân tầng) trước khi gieo.
Hạt đậu phát triển tốt nhất khi được gieo trực tiếp vào vườn. Đối với đất hoặc giá thể thông thường, chúng ta gieo theo các thông số kỹ thuật sau:
Gieo hạt trực tiếp vào vườn sâu 20mm, cách nhau 10-20cm, hàng cách nhau 40-100cm.
Giữ đất ẩm nhưng không bao giờ ướt hoặc khô.
Hạt giống sẽ nảy mầm trong khoảng 6-10 ngày ở nhiệt độ đất 16-30°C.
Cây con sẽ cần được bảo vệ khỏi sâu bệnh, vật nuôi và thời tiết cho đến khi chúng trưởng thành.
Đối với phân trùn quế nguyên chất do TOPFARM (Ofrezh) sản xuất, ta làm như sau:
1. Sử dụng thùng xốp cá hồi Châu Âu có đủ nắp, cọ sạch, phơi khô, sau đó cho từ 12 đến 15 kg phân trùn quế nguyên chất độ ẩm 45% vào trong thùng, không nén phân xuống mà lấy tay đã đeo găng sạch gạt đều và phẳng bề mặt phân sao cho vẫn đảm bảo độ tơi xốp của bề mặt phân trùn quế.
2. Có thể rắc đều hạt lên bề mặt mà không cần vùi sau đó đậy kín nắp thùng xốp;
3. Có thể lấy ngón tay bất kỳ vùi hạt xuống sâu từ 1 đến 3 cm so với mặt phân;
4. Tuyệt đối không tưới nước sau khi gieo hạt;
5. Sau tất cả các thao tác trên ta đậy kín nắp thùng sao cho không khí không thể lọt vào bên trong thùng, hành động này giúp ta bảo vệ hạt đậu chống lại các tác nhân không mong muốn từ bên ngoài (nấm mốc, mưa axit, độ ẩm, khí lạnh hoặc nóng, chuột, bọ, sâu bệnh…).
6. Để thùng trên giàn rau cao ít nhất 35 cm so với mặt nền đất hoặc gạch, hạn chế ánh nắng gay gắt trực tiếp vào thùng.
7. Hạn chế tối đa việc giâm cây và cấy cây, vì nếu làm vậy cây cần ít nhất 5 ngày để làm quen môi trường mới rồi hồi lại, tuy nhiên kể cả khi đã hồi lại thì cây vẫn không thể khỏe bằng cách gieo thẳng từ hạt lên thành cây được.
Đậu là loại cây trồng nhạy cảm với sương giá. Không cấy cây con hoặc gieo hạt bên ngoài cho đến khi mọi nguy cơ sương giá đã qua. Tốt nhất là sử dụng mái che nilon Israel có chất lượng cao, có khả năng chống tia cực tím và tuổi thọ cực kỳ bền để che cho các luống, hoặc thùng rau họ Đậu vừa được gieo hạt.
Phương pháp trồng, chăm sóc cây rau họ Đậu
Cây đậu cần khá nhiều tưới nước trong mùa sinh trưởng. Tưới nước khi đất khô cách bề mặt khoảng 5cm (kiểm tra bằng cách dùng ngón tay cào một ít đất). Tưới nước sâu vào sáng sớm hoặc chiều muộn. Tránh tưới nước lên lá cây để tránh bệnh nấm.
Nếu đất được chuẩn bị tốt thì không cần bón thêm phân. Ở những vùng đất nghèo dinh dưỡng hoặc để tăng cường sức sống cho cây trồng, việc bón phân cân đối hoặc phân bón dành cho trái cây và rau quả có thể mang lại lợi ích:
Bón phân nhả chậm theo tỷ lệ khuyến cáo khi cấy hoặc khi cây con cao 5-10cm.
Bón phân lỏng theo tỷ lệ và tần suất khuyến nghị trong thời gian cây đang đậu quả hoặc ra hoa.
Chỉ leo trèo - Cây cần được cắm cọc để hỗ trợ sự phát triển. Sử dụng một chiếc cọc chắc chắn hoặc trồng cây lên giàn hoặc giá ba chân. Khi cây phát triển, buộc nhẹ nhàng các thân cây vào giá đỡ bằng dây bện hoặc dây buộc cây. Hãy chắc chắn rằng bạn có sự hỗ trợ tại chỗ khi gieo hạt hoặc cấy cây con để tránh làm xáo trộn bộ rễ của cây sau này.
Phương pháp thu hoạch rau họ Đậu
Đậu sẽ sẵn sàng để thu hoạch sau khoảng 50-85 ngày.
Để ăn tươi, vỏ đậu đã sẵn sàng để thu hoạch khi chúng cứng khi chạm vào và đủ lớn để ăn. Thu hoạch quả bằng cách dùng kéo cắt/cắt quả. Thu hoạch thường xuyên để khuyến khích nhiều quả hơn. Để bảo quản trong thời gian ngắn, vỏ đậu đã thu hoạch có thể được bảo quản trong túi nhựa đục lỗ để trong tủ lạnh. Để bảo quản lâu dài, vỏ có thể được đông lạnh hoặc đóng hộp.
Đối với đậu khô, hãy để vỏ trên cây cho đến khi chúng khô và vỏ bắt đầu nứt ra. Thu hoạch quả bằng cách cắt chúng khỏi cây bằng kéo cắt/cắt. Trải vỏ quả thành một lớp trên khay hoặc giá lưới trong hai tuần để đảm bảo chúng khô hoàn toàn. Lấy hạt ra khỏi vỏ và bảo quản trong hộp kín. Tùy chọn: cho một thìa cơm, khăn giấy hoặc túi silicon vào hộp để hút ẩm.
Những vấn đề thường gặp khi trồng rau họ Đậu
Giống như tất cả các loại cây trồng, đậu dễ bị nhiễm một số loại sâu bệnh, bệnh tật và các vấn đề khác. Dưới đây là danh sách những vấn đề phổ biến nhất mà người làm vườn gặp phải khi trồng cây đậu:
Rệp là loài côn trùng hút nhựa cây nhỏ (dài 2-4mm) tụ tập trên các chồi mới hoặc mặt dưới của lá. Chúng có thể làm cho lá héo hoặc biến màu, đồng thời tiết ra dịch ngọt có thể thu hút kiến và các loài côn trùng gây hại khác. Để quản lý rệp, hãy loại bỏ chúng bằng cách phun vòi tưới vườn, dùng xà phòng hoặc bình xịt cồn hoặc dẫn dụ côn trùng săn mồi thiên dịch đến khu vườn của chúng ta. Khuyến khích sử dụng lưới chống côn trùng ISRAEL có tuổi thọ lên đến tối thiểu hơn 15 năm (GINEGAR, POLITIV…)
Vỏ quả của Đậu Hà Lan hoặc đậu cứng thường là do thu hoạch vỏ khi chúng quá già. Thu hoạch quả khi chúng cứng và đủ lớn để ăn nhưng vẫn còn non và mềm; thu hoạch quả khi chúng còn nhỏ cũng sẽ khuyến khích cây sản sinh ra nhiều quả hơn nữa, dẫn đến năng suất thu hoạch cao hơn rất nhiều lần.
Sâu bệnh, sâu đục quả, thân và các loại sâu bướm khác đều có thể ăn bên trong quả, khiến quả mất ngon và không thể ăn được. Sâu non chui vào quả mềm, chỉ để lại một lỗ nhỏ trên vỏ quả. Theo dõi trái cây và loại bỏ bất kỳ sâu bướm nào bạn nhìn thấy. Nếu cần thiết, hãy sử dụng lưới hoặc túi đựng trái cây để bảo vệ trái cây hoặc phun thuốc trừ sâu sinh học. Khuyến khích sử dụng lưới chống côn trùng ISRAEL có tuổi thọ lên đến tối thiểu hơn 15 năm (GINEGAR, POLITIV…)
Bệnh đốm lá do vi khuẩn là bệnh gây ra các đốm nâu có hình dạng bất thường trên tất cả các bộ phận trên mặt đất của cây. Các vết ban đầu có vẻ ẩm ướt nhưng dần dần trở nên khô và đóng vảy. Lá và hoa có thể rụng sớm. Tưới nước cho cây ở mặt đất (không phải trên lá), vứt bỏ lá, quả rụng và thực hiện luân canh cây trồng. Khuyến khích sử dụng lưới chống côn trùng ISRAEL có tuổi thọ lên đến tối thiểu hơn 15 năm, có khả năng chống lại các loại bọ phấn trắng, bọ mạt rất nhỏ (GINEGAR, POLITIV…)
Giun đũa là ấu trùng bướm sống trong đất, nổi lên mặt đất vào ban đêm để kiếm ăn. Sâu bướm dài 3-4cm và có màu trắng, xám hoặc nâu. Chúng có thể nhai thân cây non, khiến chúng thối rễ rồi đổ rạp xuống mặt đất, sau đó thối thân và bị phân hủy. Loại bỏ giun bằng tay vào ban đêm hoặc dùng một vòng kim cô nhân tạo bằng bìa cứng để bảo vệ thân cây con. Khuyến khích sử dụng các loại phân trùn quế với thức ăn đầu vào được ủ yến khí, được nuôi trong các môi trường chuồng trại sạch sẽ, có nền betong, có mái che, có tường bao và lưới chống côn trùng Israel với chế đội quản lý sâu bệnh nghiêm ngặt.
Bệnh sương mai là bệnh nấm gây ra các mảng màu vàng đến nâu xám trên lá, đặc biệt là ở mặt dưới của lá. Tưới nước cho cây ở mặt đất (không phải trên lá), loại bỏ và tiêu hủy những lá bị ảnh hưởng và không trồng quá nhiều cây để đảm bảo đủ không khí lưu thông. Nếu vấn đề vẫn tiếp diễn, hãy phun bằng bình xịt sữa tự chế hoặc thuốc diệt nấm sinh học. Khuyến khích sử dụng màng nilong Israel có khả năng chống mưa đá, mưa rào, chống sương muối, chống tia cực tím, chống bụi, kháng bụi, chống đọng sương 2 mặt… và lưới chống côn trùng ISRAEL có tuổi thọ lên đến tối thiểu hơn 15 năm, có khả năng chống lại các loại bọ phấn trắng, bọ mạt rất nhỏ (GINEGAR, POLITIV…). Liên hệ Ofrezh để được khảo sát, thiết kế, báo giá và thi công tận nơi.
Thiệt hại do sương giá có thể khiến lá héo và chuyển sang màu đen. Không trồng cây con trong vườn cho đến khi mọi nguy cơ sương giá đã qua vào mùa xuân và thu hoạch cây trước mùa đông. Cắt tỉa tất cả các lá bị hư hại do sương giá để tránh chúng bị thối trên cây. Khuyến khích sử dụng màng nilong Israel có khả năng chống mưa đá, mưa rào, chống sương muối, chống tia cực tím, chống bụi, kháng bụi, chống đọng sương 2 mặt… và lưới chống côn trùng ISRAEL có tuổi thọ lên đến tối thiểu hơn 15 năm, có khả năng chống lại các loại bọ phấn trắng, bọ mạt rất nhỏ (GINEGAR, POLITIV…). Liên hệ Ofrezh để được khảo sát, thiết kế, báo giá và thi công tận nơi.