Vì sao chứng khoán Mỹ liên tiếp lập kỷ lục dù chính phủ đóng cửa

Hai chỉ số Dow Jones và S&P 500 đã lập 3 đỉnh trong 3 ngày đầu tiên chính phủ Mỹ đóng cửa một phần.

Chốt phiên giao dịch 3/10, chỉ số S&P 500 và DJIA đều lên mức cao kỷ lục mới. Trong khi đó, Nasdaq Composite giảm 0,3%. Dù vậy, cả ba chỉ số chính của Wall Street đều chốt tuần với mức tăng hơn 1%.

CBOE Volatility - chỉ số đo biến động trên thị trường chứng khoán Mỹ - chỉ tăng 0,1% phiên cuối tuần, cho thấy Wall Street gần như không sợ hãi hay hoảng loạn. Nhóm cổ phiếu công nghệ, như Nvidia, Micron Technology và TSMC vẫn đang dẫn dắt thị trường. Ngay cả Bitcoin - tài sản nổi tiếng rủi ro - cũng tiến sát mức kỷ lục.

Wall Street khởi sắc bất chấp Chính phủ Mỹ đóng cửa một phần từ ngày 1/10, do đảng Dân chủ và Cộng hòa bất đồng về dự luật ngân sách. Vài tuần gần đây, chứng khoán Mỹ tăng điểm nhờ kết quả kinh doanh tích cực, sự hào hứng với AI và kỳ vọng Cục Dự trữ liên bang Mỹ giảm lãi suất.

Lịch sử cho thấy chứng khoán thường không bị ảnh hưởng bởi các đợt chính phủ đóng cửa, vốn có xu hướng ngắn hạn và ít tác động lâu dài đến nền kinh tế. Trên CNN, Sam Stovall, chiến lược gia đầu tư tại hãng nghiên cứu CFRA Research lý giải: "Về cơ bản, các đợt đóng cửa chính phủ thường chỉ gây chú ý trong một thời gian, chứ không ảnh hưởng đến lợi nhuận cuối cùng".

Thống kê của Barron’s cũng cho biết Mỹ đã xảy ra tình trạng này hơn 20 lần trong 50 năm qua. Phần lớn các đợt đóng cửa chỉ diễn ra trong thời gian ngắn. Dù vậy, Kezia Samuel - chiến lược gia thị trường tại AssetMark cho rằng nhà đầu tư sẽ không thể phớt lờ mãi. "Việc đóng cửa ngắn hạn có thể không xáo trộn thị trường, nhưng nếu kéo dài, nó sẽ làm niềm tin sụt giảm", bà cảnh báo. Khi đó, nhà đầu tư sẽ tìm đến công cụ trú ẩn như tiền mặt hay vàng, thậm chí rút khỏi thị trường Mỹ.

Ngoài diễn biến quá khứ, một nguyên nhân khác khiến thị trường đi lên là kỳ vọng Fed tiếp tục giảm lãi suất. Dù báo cáo việc làm của Bộ Lao động Mỹ không được công bố ngày 3/10 do chính phủ đóng cửa, báo cáo của công ty ADP với khu vực kinh tế tư nhân cho thấy số việc làm mới bất ngờ giảm trong tháng 9.

Nhà đầu tư dường như coi đây là yếu tố tích cực với Wall Street. Thị trường việc làm suy yếu sẽ khiến Fed tiếp tục giảm lãi suất tháng này. Nhà đầu tư hiện dự báo xác suất giảm lãi tháng 10 là gần 100%. Lãi suất thấp sẽ có lợi cho doanh nghiệp.

Tháng này, hàng loạt công ty cũng sẽ công bố báo cáo tài chính quý III, như Pepsi, JPMorgan Chase, Goldman Sachs Group, Delta Air Lines. Giới phân tích dự báo lợi nhuận của các công ty này vẫn vững chắc. Họ kỳ vọng tổng lợi nhuận của các doanh nghiệp trong chỉ số S&P 500 tăng 8% so với cùng kỳ năm ngoái.

Sự kết hợp giữa lợi nhuận tăng ổn định và kỳ vọng chính sách tiền tệ được nới lỏng có thể tiếp tục nâng đỡ giá cổ phiếu trong quý IV, bất chấp việc Washington tê liệt. "Dù tình hình thay đổi và hàng loạt nỗi lo nối tiếp nhau, thị trường vẫn có xu hướng tích cực" Keith Lerner - Giám đốc đầu tư Truist Advisory Services, viết trong báo cáo tuần này.

Các yếu tố nền tảng vững vàng cũng khiến nhà đầu tư dễ dàng chấp nhận giá cổ phiếu ở mức đắt đỏ. Hệ số giá trên lợi nhuận mỗi cổ phiếu (P/E) của các công ty trong S&P 500 hiện là hơn 22. Mức trung bình 5 năm là 19,5.

"Định giá trên thị trường hiện khá cao, nhưng lợi nhuận doanh nghiệp vẫn tốt và sẽ tiếp tục dẫn dắt giá cổ phiếu", Lerner kỳ vọng.

JoAnne Bianco - chiến lược gia đầu tư tại BondBloxx Investment Management cho rằng nhà đầu tư hiện không lo ngại về nền kinh tế, dù chính phủ đóng cửa. "Kinh tế vẫn sôi động và nền tảng của doanh nghiệp Mỹ vẫn tốt. Chúng tôi không nhận thấy nguy cơ suy thoái hay tăng trưởng kinh tế chậm lại đáng kể", và cho biết.

Paul Christopher - Trưởng bộ phận chiến lược đầu tư toàn cầu tại Wells Fargo Investment Institute khuyên khách hàng bỏ qua lo ngại về chính phủ đóng cửa. "Không ai biết đợt đóng cửa sẽ kéo dài bao lâu, nhưng khuyến nghị của chúng tôi vẫn là nhìn xa hơn sự kiện này, hướng tới những yếu tố mà chúng tôi kỳ vọng sẽ dẫn dắt kinh tế và lợi nhuận đầu tư trong 12-15 tháng tới", Christopher nói. Đó là chính sách thương mại dần ổn định và Fed giảm lãi suất.

Dù vậy, việc chính phủ đóng cửa vẫn tiềm ẩn nhiều rủi ro. Thiếu dữ liệu khiến nhà đầu tư, giới kinh tế học và nhà hoạch định chính sách có cái nhìn mơ hồ hơn về nền kinh tế. Việc này xảy ra đúng thời điểm giới kinh tế học lo ngại thị trường lao động yếu đi và lạm phát dai dẳng.

Nếu đợt đóng cửa kéo dài, tình trạng thiếu dữ liệu có thể khiến nhà đầu tư khó đánh giá thị trường lao động và xu hướng lạm phát, trong bối cảnh chứng khoán được định giá cao và dễ tổn thương trước những cú sốc.

Các cơ quan chính phủ như Cục Thống kê Lao động (BLS), Cục Phân tích Kinh tế (BEA) và Cục Thống kê Dân số cho biết sẽ hoãn công bố dữ liệu đến khi chính phủ hoạt động trở lại. "Sự bất ổn đang tăng, vì chúng ta không nhận được những tín hiệu kinh tế quen thuộc", José Torres, chuyên gia kinh tế cấp cao tại Interactive Brokers giải thích trên CNN.

Rủi ro gắn liền với đợt đóng cửa sẽ gia tăng khi kéo dài, Keith Buchanan - Giám đốc danh mục cấp cao tại Globalt Investments cho biết. "Thị trường đang quá lạc quan. Chúng tôi không nghĩ thị trường đánh giá đúng rủi ro nếu đợt đóng cửa dai dẳng và căng thẳng hơn", ông nói.

Báo cáo việc làm của ADP cũng không thể đưa ra cái nhìn toàn cảnh về thị trường lao động Mỹ. "Dữ liệu tư nhân giống như nhìn nền kinh tế qua lỗ khóa, cũng thấy nhưng tầm nhìn hẹp. Dữ liệu chính thức thì như mở toang cánh cửa ra vậy", Paul Donovan - kinh tế trưởng tại UBS Global Wealth Management viết trong báo cáo tuần này.

Hà Thu (theo CNN, Reuters), Vnexpress