Vì sao TPHCM đông dân, phương tiện nhiều nhưng ít ô nhiễm hơn Hà Nội?

TPO - Chuyên gia có lý giải việc tại sao TPHCM, dân số cao hơn, nhiều phương tiện hơn nhưng mức độ ô nhiễm lại thấp hơn Hà Nội.

Tại tọa đàm "Hà Nội cấm xe máy xăng theo giờ: Tính toán nào cho hạ tầng và sinh kế?" tổ chức vào chiều 9/12, cơ quan chức năng, chuyên gia đã có lý giải và giải pháp cho vấn đề ô nhiễm nặng tại Hà Nội thời gian qua.

Chuyên gia giao thông Phan Lê Bình nhận định: Các phương tiện giao thông sử dụng nhiên liệu hóa thạch, gồm cả ô tô và xe máy, đều là những nguồn phát thải khí thải độc hại ra môi trường, trong đó có bụi mịn, xuất phát từ quá trình đốt hóa thạch.

Tuy nhiên, bên cạnh phương tiện giao thông sử dụng nhiên liệu hóa thạch, cũng có những nguồn phát thải khác gây ô nhiễm không khí, như hoạt động sản xuất công nghiệp, hoạt động đốt rác. "Đây cũng là những nguồn gây ô nhiễm không khí, chứ không riêng giao thông", chuyên gia nói.

Một điều khác được ông Bình chỉ ra, là TPHCM, dân số cao hơn, nhiều phương tiện hơn nhưng mức độ ô nhiễm tại TP này lại thấp hơn TP Hà Nội. "Sau khi tìm hiểu, tôi nhận thấy một phần đến từ tính chất địa hình, cũng như khí hậu", ông Bình nói.

Theo vị chuyên gia, Hà Nội nằm ở vùng trũng, được bao bọc bởi một số quả núi khiến gió không thể khuếch tán không khí. Thứ hai, Hà Nội có mùa đông và xảy ra hiện tượng nghịch nhiệt, tức là không khí lạnh được lưu giữ gần mặt đất, không cho phép các độc khí, bụi mịn thoát đi, khiến bầu không khí khá là khó chịu.

"Thực tế vào mùa đông, các chỉ số không khí tại Hà Nội nghiêm trọng hơn thời điểm khác. Bản thân tôi hôm nay khi trao đổi, trả lời phỏng vấn cũng cảm thấy rát cổ, một phần có lẽ đến từ vấn đề ô nhiễm không khí ở Hà Nội", chuyên gia giao thông Phan Lê Bình nói.

Bà Lê Thanh Thủy, Phó trưởng Phòng Quản lý môi trường, Sở Nông nghiệp và Môi trường Hà Nội cho biết thêm, qua các nghiên cứu, giao thông đang là nguồn phát thải chính, nhưng không phải tất cả.

Bà Thủy lý giải, Hà Nội như một lòng chảo, đang phải gánh chịu các hoạt động rất lớn từ mật độ giao thông cao, xây dựng cao, hoạt động sản xuất cao, rồi còn có tình trạng đốt rơm rạ, đốt rác ở khu dân cư. "Đốt rác diễn ra nhiều nơi và chúng tôi đau đầu với các biện pháp kiểm soát. Đốt rác diễn ra nhỏ lẻ nhưng thực ra đang gây ô nhiễm môi trường nghiêm trọng ở khu dân cư", bà Thủy đánh giá.

Ngoài ra, bà Thủy cho biết, từ năm 2022, Sở đã phối hợp với Ngân hàng Thế giới (WB) thực hiện nghiên cứu cho thấy, ô nhiễm ở Hà Nội còn tới từ các tỉnh lân cận. "Chúng tôi gọi đây là mùa ô nhiễm, vào những tháng cuối năm, xảy ra điều kiện nghịch nhiệt, Hà Nội phải chịu rất nhiều điều kiện không thuận lợi. Mùa ô nhiễm năm nay đến chậm hơn một chút, khoảng 1-2 tháng nhưng tần suất và mức độ không thay đổi", đại diện Sở Nông nghiệp và Môi trường nêu.

Về giải pháp, bà Thủy thông tin, Sở đã đẩy mạnh tuyên truyền, nâng cao nhận thức cho người dân, coi đây là nền tảng của mọi chính sách. Cùng với đó, các nội dung về hạ tầng cũng được thực hiện song song với các vấn đề pháp lý, kỹ thuật, kiểm soát phát thải từ hoạt động giao thông, xây dựng, hệ thống đốt mở và các hoạt động dân sinh khác.

Trần Hoàng, TIENPHONG